Certyfikacja EN‑1090 – co to jest
Certyfikacja EN‑1090
Certyfikacja EN‑1090 to proces potwierdzający zgodność produkcji elementów konstrukcji stalowych i aluminiowych z europejskimi wymaganiami jakościowymi, które obowiązują producentów w zakresie wykonywania nośnych komponentów budowlanych. Certyfikacja ta daje prawo do oznaczania wyrobów znakiem CE, umożliwia ich legalne wprowadzenie do obrotu na terenie Unii Europejskiej i stanowi nieodłączny element działalności firm wytwarzających konstrukcje stalowe.
Norma EN 1090 dotyczy zarówno samych wyrobów, jak i systemu Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP), który musi funkcjonować w przedsiębiorstwie. Spełnienie jej wymagań oznacza, że dany producent potrafi zapewnić odpowiednią jakość wykonania, nadzorować procesy technologiczne, dbać o dokumentację oraz utrzymywać powtarzalność parametrów istotnych dla bezpieczeństwa konstrukcji.
Znaczenie certyfikacji EN‑1090 dla producentów konstrukcji stalowych
W branży konstrukcji stalowych zgodność z EN 1090 to coś więcej niż tylko obowiązek formalny – to dowód na to, że firma działa w oparciu o europejskie standardy. Dla inwestorów, generalnych wykonawców i projektantów certyfikat stanowi potwierdzenie, że wykonawca jest w stanie realizować zlecenia zgodnie z wymaganiami technicznymi, które wpływają bezpośrednio na trwałość i bezpieczeństwo obiektów.
Certyfikacja obejmuje wszystkie etapy procesu wytwarzania – od przygotowania dokumentacji warsztatowej, przez zakup materiałów, kontrolę dostaw, produkcję, aż po końcową inspekcję gotowych elementów. Szczególne znaczenie mają procedury związane ze spawaniem, ponieważ to one determinują nośność i stabilność konstrukcji. Dlatego właśnie EN 1090 ściśle powiązana jest z wymaganiami normy ISO 3834, która reguluje jakość procesów spawalniczych.
Wprowadzenie systemu zgodnego z EN 1090 to także uporządkowanie struktury organizacyjnej firmy – przydział odpowiedzialności, systemy nadzoru, zarządzanie niezgodnościami, kontrola dokumentacji i prowadzenie zapisów. Dzięki temu firma zyskuje nie tylko zgodność z przepisami, ale także lepszą kontrolę nad jakością i wydajnością procesów produkcyjnych.
Etapy wdrożenia i uzyskania certyfikacji EN‑1090
Proces certyfikacji rozpoczyna się od analizy wymagań normy i weryfikacji, czy obecne procedury w firmie spełniają jej zapisy. Na tym etapie powołuje się zespół odpowiedzialny za wdrożenie, który przygotowuje dokumentację Zakładowej Kontroli Produkcji – podstawowego systemu zarządzania jakością, opartego na zasadach ciągłego monitorowania i udoskonalania procesów.
W ramach wdrożenia definiuje się zakres produkcji, który ma podlegać certyfikacji – określa się rodzaje konstrukcji, poziom klasy wykonania (EXC1 do EXC4), typy materiałów oraz stosowane technologie. Następnie tworzy się i wdraża procedury dotyczące m.in. zakupów, identyfikacji materiałów, magazynowania, przygotowania dokumentacji technicznej, procesów produkcyjnych, kontroli międzyoperacyjnej i końcowej.
Istotnym elementem przygotowań jest również szkolenie pracowników oraz certyfikacja personelu spawalniczego – od operatorów po osoby nadzorujące i kontrolujące. Firma musi wykazać się odpowiednim zapleczem technicznym, procedurami zatwierdzania technologii spawania (WPQR), dostępem do aparatury kontrolno-pomiarowej i zdolnością do przeprowadzania badań jakości.
Po wdrożeniu systemu następuje etap audytu przeprowadzanego przez jednostkę notyfikowaną. Audytorzy oceniają zgodność systemu ZKP z wymaganiami normy EN 1090, sprawdzają dokumentację, przebieg procesów oraz jakość wytwarzanych produktów. Jeśli audyt przebiegnie pomyślnie, firma otrzymuje certyfikat oraz prawo do oznaczania wyrobów znakiem CE.
Korzyści wynikające z posiadania certyfikatu EN‑1090
Uzyskanie certyfikatu EN 1090 otwiera przed firmą możliwość udziału w przetargach publicznych, współpracy z dużymi kontrahentami i realizacji zleceń na terenie całej Unii Europejskiej. Dla wielu inwestorów posiadanie tego certyfikatu stanowi jeden z podstawowych warunków dopuszczenia wykonawcy do udziału w postępowaniu ofertowym.
Certyfikacja wpływa również na wiarygodność przedsiębiorstwa – oznacza, że producent działa zgodnie z przyjętymi standardami jakości, potrafi wykazać identyfikowalność materiałów, a jego procesy podlegają stałemu nadzorowi i kontroli. W sytuacji, gdy na rynku liczy się zaufanie i doświadczenie, taki status może przesądzać o zdobyciu kontraktu.
Wewnętrznie, wdrożenie systemu ZKP poprawia organizację pracy, zmniejsza ilość błędów i reklamacji, skraca czas produkcji oraz minimalizuje ryzyko powstawania niezgodności. Regularne kontrole, audyty wewnętrzne i przeglądy systemu prowadzą do ciągłego doskonalenia, co przekłada się na wzrost konkurencyjności.
Certyfikat EN 1090 to również dowód odpowiedzialności wobec środowiska i społeczeństwa – potwierdza, że wytwarzane konstrukcje są bezpieczne, trwałe i zgodne z wymaganiami prawa. To szczególnie ważne w sektorze budowlanym, gdzie każda pomyłka może mieć poważne konsekwencje techniczne, finansowe i prawne.
Najczęstsze błędy i trudności związane z certyfikacją
Nie wszystkie firmy przechodzą proces certyfikacji bez problemów. Do najczęstszych trudności należy brak spójności dokumentacji, niedostateczne przygotowanie personelu, niespełnienie wymogów technicznych dotyczących spawania oraz niepełne wdrożenie systemu ZKP. Problematyczne bywa również określenie właściwej klasy wykonania, która musi być dopasowana do rodzaju produkcji i oczekiwań inwestora.
Często brakuje także ciągłości nadzoru i aktualizacji procedur – system wdrożony raz, a następnie zaniedbany, nie spełnia swojej funkcji. Bez bieżącego nadzoru i odpowiedzialności zarządu, system ZKP staje się jedynie formalnością, która nie przynosi rzeczywistej wartości.
Niektóre przedsiębiorstwa podchodzą do certyfikacji wyłącznie z perspektywy handlowej – traktując ją jako warunek zdobycia zlecenia. Tymczasem skuteczne wdrożenie i utrzymanie standardów EN 1090 wymaga zaangażowania całego zespołu, inwestycji w ludzi, narzędzia i infrastrukturę oraz kultury jakości w codziennej pracy.
Firma, która nie spełni wymagań audytu, może zostać zobowiązana do wprowadzenia działań naprawczych, a w skrajnych przypadkach – nie otrzymać certyfikatu. Taka sytuacja wiąże się nie tylko z kosztami, ale również z utratą wiarygodności na rynku.
Certyfikacja EN‑1090 jako wyznacznik profesjonalizmu w produkcji stalowej
Wprowadzenie i certyfikacja normy EN 1090 w przedsiębiorstwie to jeden z najważniejszych etapów budowania trwałej pozycji w branży konstrukcji stalowych. Oznacza, że firma produkuje elementy zgodnie z wymaganiami prawa, dba o jakość i bezpieczeństwo, a jej wyroby spełniają standardy techniczne obowiązujące na rynku europejskim.
To również sygnał dla kontrahentów, że współpraca z takim producentem przebiega w oparciu o transparentne zasady, sprawdzone procedury i realną kontrolę jakości. Certyfikacja EN 1090 daje nie tylko nowe możliwości biznesowe, ale również przewagę konkurencyjną, której nie sposób przecenić.
W kontekście konstrukcji stalowych, gdzie bezpieczeństwo i jakość mają decydujące znaczenie, posiadanie certyfikatu EN 1090 stanowi fundament profesjonalnego podejścia do produkcji. To potwierdzenie, że firma potrafi łączyć precyzję technologiczną z odpowiedzialnością prawną i rynkową – tworząc konstrukcje, które spełniają oczekiwania klientów, projektantów i użytkowników.
